Ambitie Aantrekkelijke woon- en leefomgeving
Inleiding Ambitie Aantrekkelijke woon- en leefomgeving
Inleiding
In het coalitieakkoord 2018-2022 heeft de gemeente Dinkelland de ambitie uitgesproken om haar kernen aantrekkelijk te houden op het gebied van wonen en leven. Wij zien hierbij raakvlakken tussen wonen, openbare inrichting en maatschappelijke voorzieningen. De aantrekkelijkheid van onze kernen wordt voor een groot deel bepaald door de aanwezigheid van voldoende en kwalitatief goede woonvoorzieningen, een volwaardige openbare ruimte en de aanwezigheid van functionele onderwijs- en sportvoorzieningen. Op deze speerpunten willen wij inzetten binnen onze ambitie voor een “aantrekkelijke woon- en leefomgeving”.
Meetbaarheid
Indicatoren
Deze P&C-cyclus gaan we meer monitoren op output en outcome. In de begroting van 2019 hebben we aangegeven dat we op het niveau van ambitie een belevingsonderzoek onder onze inwoners gaan houden om een nulmeting te krijgen. Voor deze ambitie (Aantrekkelijke woon- en leefomgeving) zien we af van belevingsonderzoeken. Er is een onderzoek uitgevoerd ten aanzien van de kwalitatieve woonbehoefte per kern en deze geeft inzicht in de behoefte en ontwikkelrichtingen per kern. Daarnaast gebruiken we de overall midterm review van het Coalitieakkoord om een indicatie te krijgen van de tussentijdse effecten. Uiteraard worden onze inwoners en de raad nadrukkelijk bij dit onderzoek betrokken.
Voor de actielijnen gaan we de kwantitatieve indicatoren meten. Ook hierbij gaan we uit van een nulmeting. Deze indicatoren monitoren we doorlopend voor zover ze beschikbaar zijn. Er zijn actielijnen waarbij kwalitatieve indicatoren (belevingsonderzoek) meer voor de hand liggen. Dat is afhankelijk van de meetbaarheid van het thema. In dat geval worden ze als onderdeel meegenomen in het belevingsonderzoek bij de betreffende ambitie.
De indicatoren komen bij elke ambitie en actielijn terug en zijn niet bedoeld om op afgerekend te worden. Zij geven een indicatie of wij de juiste dingen doen zodat wij tijdig kunnen bijsturen.
Ambitie: Aantrekkelijke woon en leefomgeving | Indicator | Bron | Frequentie meten | Wanneer actuele gegevens beschikbaar | Meetmoment IST |
IST 2018 |
SOLL 2022 |
Wij zetten ons in om alle kernen aantrekkelijk houden op het gebied van wonen en leven | |||||||
Actielijn: Realistischer bouwen en wonen | |||||||
Een beter bij de behoefte passende woonruimte voor jong en oud | Kwalitatief (belevingsonderzoek) | Onderzoeksbureau | begin en einde raadsperiode | 2019 | |||
Actielijn: Aantrekkelijkere openbare ruimte | |||||||
Een meer toekomstgerichte en duurzame inrichting | Kwaliteitsscore openbare ruimte (niveau van onderhoud) | Schouw op basis van uitgangspunten beleidsplan (norm toetsen) | Schouw moet nog plaatsvinden | Nog onbekend | 100% moet voldoen aan de vastgestelde norm | ||
Actielijn: Toekomst bestendiger sport- en onderwijs-vastgoed | |||||||
Betere borging van de toegankelijkheid, het gebruik, het onderhoud en de exploitatie van sport- en onderwijsvastgoed | Aantal beoordeelde initiatieven tot privatisering | Gemeente | Jaarlijks | sep-18 | 0 | Alle ingekomen verzoeken tot privatisering zijn gezamenlijk onderzocht. | |
Actielijn: Maatschappelijke veiligheid | |||||||
Versterken van de maatschappelijke veiligheid door de bewustwording en verantwoordelijkheid te vergroten |
Realistischer bouwen en wonen
Wat willen we bereiken
Een beter bij de behoefte passende woonruimte voor jong en oud toegespitst op elke kern
Waar stonden we aan het begin van de coalitieperiode? (IST) 1) We kennen de kwantitatieve behoefte per kern. 2) We geven gemeentelijke kavels uit op uitbreidingsplannen en faciliteren ontwikkelaars bij hun plannen. Wij sturen beleidsmatig op inbreiding voor uitbreiding.
Waar gaan we naar toe? (SOLL) 1) We kennen de kwantitatieve behoefte én kwalitatieve behoefte (over het gewenste aantal en type woningen per kern) en hebben een ontwikkelstrategie toegepast waardoor we in elke kern een perspectief hebben voor een beter passend aanbod hebben dat voorziet in de lokale behoefte. (Deze SOLL is inmiddels bereikt) 2) We hebben een kwaliteitsslag gemaakt in de woningbouwprogrammering met perspectief op zowel de korte termijnbehoefte als de lange termijnbehoefte: a. We hebben kwalitatief programmeren conform het “Uitvoeringsnota woningbouw” een plek gegeven. Ingebed in gemeentelijk beleid en werkwijze. (Deze SOLL is inmiddels bereikt) b. We hebben recht gedaan aan onze beleidsdoelstelling dat inbreiding de voorkeur krijgt voor uitbreiding doordat wij: · De inbreidingsmogelijkheden in elke kern onderzocht en benut (of geprogrammeerd). · Onze strategische grondposities hebben afgestemd op de kansen voor inbreiding. |
Kengetallen
Wat gaan we daarvoor doen
Wij zetten in op beter bij de behoefte passende woonruimte voor jong en oud. Hierbij streven wij in elke kern een toegankelijke en bereikbare woningmarkt en een realistisch woningbouwaanbod na. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de behoefte op korte termijn en de behoefte op de middellange termijn (tien à vijftien jaar).
Een toegankelijke en bereikbare woningmarkt betekent dat iedereen kan instromen in de markt en dat verschillende woningtypen aanwezig en betaalbaar zijn. Hierbij maken wij ook onderscheid tussen koop en huur. In relatie tot de huursector maken wij onderscheid in sociale huur en huur voor middeninkomens.
Hoe hebben wij invloed op de woningmarkt?
Hier hebben wij primair invloed op de door middel van de woningbouwprogrammering en ruimtelijke ordeningswetgeving. Daarnaast passen wij stimuleringsfondsen toe (dorpsvernieuwing, stimuleringsregeling, starters/blijverslening). Bij nieuwe plannen waarbij externe partijen aan zet zijn, spreken wij kwaliteitseisen af en leggen wij de randvoorwaarden vast in exploitatieovereenkomsten. Ten slotte voeren wij de regie op grondbeleid via ons grondaankoopmechanisme. Strategische gronden nemen wij in via actief grondbeleid. Grondspeculatie kunnen wij voorkomen door zelf tijdig in te springen.
Inbreiding en uitbreiding
Wij nemen zelf het initiatief voor het proces om passende woonruimte in elke kern na te streven en leggen hierbij de focus op inbreiding. Het Dinkellandse woonbeleid is gericht op kwaliteit, flexibiliteit en maatwerk. De doelstelling voor alle kernen is om binnen de bebouwde kom locaties te herontwikkelen tot woningbouwgebieden. Wanneer door inbreiding niet in de lokale behoefte kan worden voorzien, wordt uitbreiding overwogen. Onder inbreiding verstaan wij het herontwikkelen van een locatie binnen de bebouwde kom conform onze nota inbreidingslocaties. Middels inbreiding beogen wij bij te dragen aan stads- en dorpsvernieuwing. Wij faciliteren inbreiding ook door het beschikbaar stellen van financiële middelen (stimuleringsregeling woningbouw). Daarbij stellen wij kwaliteitseisen om meer te sturen op de kwalitatieve behoefte (realistischer bouwen en passende woonruimte).
Realistischer bouwen en passende woonruimte
Onder realistischer bouwen verstaan wij bouwen naar lokale behoefte, gebaseerd op huishouden ontwikkeling en demografische ontwikkeling, binnen de wettelijke kaders. Onder wettelijke kaders verstaan wij de ladder voor duurzame verstedelijking, woonafspraken Twente, regionale woonprogrammering (RWP), woonvisie en uitvoeringsnota. Wij houden rekening met de behoefte op lange termijn en leegstand.
Onder passende woonruimte verstaan wij dat elke woning ‘raak’ moet zijn. Wij willen in beeld hebben welke doelgroep welke woonbehoefte heeft. Er is sprake van differentiatie per dorp. De gesprekken met de woonwerkgroepen (of dorpsraden) van de kernen gebruiken wij hiervoor.
Inspanning |
Resultaat |
Start |
Wij sturen actief op inbreiding
|
|
Eerste kwartaal 2019. (Voorbereiding eind 2019). |
Evaluatie Nota inbreidingslocaties |
Afgeronde evaluatie |
Start 4e kwartaal 2019. |
Uitvoering woningbouwprojecten
Het onderzoek over de kwalitatieve behoefte is in 2019 afgerond en de uitkomsten daarvan zijn vertaald in de Uitvoeringsnota Woningbouw. Deze lijn zetten wij door in de nieuwe Woonvisie. De resterende periode van het coalitieakkoord ligt het accent op het uitvoeren van verschillende woningbouwprojecten in de kernen. Wij verwachten daarmee voor een groot deel te kunnen voorzien in de behoefte. Daarnaast beschikken wij over verschillende stimuleringsregelingen (starterslening, blijverslening, stimuleringsregeling inbreiding).
Toekomstige uitdagingen
Onze aandacht gaat in de toekomst uit naar een kwalitatief toekomstbestendig(er) woningbouwprogramma. In het verlengde van de woonvisie leggen wij relaties tussen woningbouw met positieve gezondheid, duurzaamheid en zo mogelijk biodiversiteit. Nu wij met onze woningbouwplannen steeds beter kunnen voorzien in een breder aanbod (waaronder starters en senioren) verleggen wij onze aandacht naar een meer kwalitatieve opgave om op een integrale(re) manier naar woningbouwlocaties te kijken en vanuit de genoemde thema's de toekomstige woningbouwopgave aan te vliegen.
Starterslening
Voor wat betreft de starterslening resteert nog een budget voor 5 aanvragen. Dit is voldoende voor het komende half jaar. De starterslening is een succesvol middel. We zien dat we gemiddeld 7 tot 8 leningen per jaar verstrekken. Om ook vanaf medio 2021 over voldoende middelen te kunnen beschikken vullen we het budget aan met € 500.000.
Aantrekkelijkere openbare ruimte
Wat willen we bereiken
Een meer toekomstgerichte en duurzame inrichting
Waar stonden we aan het begin van de coalitieperiode? (IST)
1. Voor het onderhoud van de openbare ruimte zijn onderhoudsniveaus vastgelegd (IBOR). Er is een duidelijke relatie tussen de onderhoudsniveaus en de daarvoor beschikbare financiële middelen voor uitvoering. De huidige onderhoudsniveaus sluiten niet altijd geheel aan bij de verwachtingen die daarover bestaan in de samenleving.
2. Keuzes ten aanzien van de inrichting van de openbare ruimte worden vaak op ad hoc-basis gemaakt. Afstemming met bewoners en gebruikers vindt plaats op projectniveau. Hierdoor ontstaan “gemeente-breed” verschillen in de inrichting van de openbare ruimte en in toegepaste (bouw)materialen. Soms zijn er daardoor minder goede keuzes gemaakt. Het onderhoud kan hierdoor niet altijd efficiënt gebeuren en ook is de toegankelijkheid niet altijd voor alle gebruikers geborgd. Dat kan leiden tot ontevredenheid van bewoners of gebruikers over de openbare ruimte.
Waar gaan we naar toe? (SOLL)
1. Ten aanzien van het onderhoud van de openbare ruimte wordt een nieuwe afweging gemaakt binnen de gestelde (financiële) randvoorwaarden, waarin onderhoudsniveau(s), veiligheid en onderhoudskosten de hoofdingrediënten zijn. Hierbij wordt ook de inzet van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt optimaal benut. (Beeldkwaliteitsplan)
2. Ten aanzien van de inrichting van de openbare ruimte wordt een Kwaliteitsplan Openbare Ruimte opgesteld (KOR). Het KOR wordt bij nieuwe plannen en bij herinrichting- en onderhoudsprojecten betrokken en is van invloed op de keuzes die gemaakt worden bij de inrichting. Daardoor worden beter onderbouwde keuzes gemaakt en neemt naar verwachting de tevredenheid van bewoners en gebruikers toe. Onder het KOR wordt ook een Kwaliteitsplan Openbaar Groen (KOG) opgesteld waarin meer specifiek wordt ingegaan op groenelementen.
Wat gaan we daarvoor doen
Het BKP en KOR/KOG zijn in 2020 vastgesteld, waarmee de doelstellingen van deze actielijn zijn behaald.
Inspanning | Resultaat | Rol Participant | Rol Gemeente | Start |
Opstellen Kwaliteitsplan openbare ruimte. (Het Beeldkwaliteitsplan en Kwaliteitsplan Openbaar Groen zijn in 2020 opgeleverd en vastgesteld). Het kwaliteitsplan Openbare Ruimte betreft de overkoepelende visie bedoeld voor het maken van integrale keuzes op dit taakveld. | Kwaliteitsplan (KOR) | N.v.t. | Gesloten autoritaire stijl | Doorzetten in 2021 |
Hieronder volgen een separate inspanning die niet direct een bijdrage levert aan de beschreven doelstelling, maar wel onder de regie van deze actielijn wordt uitgevoerd.
Inspanning |
Resultaat |
Rol Participant |
Rol Gemeente |
Start |
Gebiedsontwikkeling Weerselo. Centrumgebied, rondweg en traverse Weerselo. |
Realisatie traverse en rondweg. |
N.v.t. |
Open autoritaire stijl |
Doorzetten in 2021 |
Toekomstbestendiger maatschappelijk vastgoed
Wat willen we bereiken
Meer geactualiseerde visie op sport- en onderwijshuisvesting vastgoed en ander maatschappelijk vastgoed
Waar stonden we aan het begin van de coalitieperiode? (IST)
· De buitensportaccommodaties in de gemeente Dinkelland zijn allemaal geprivatiseerd en zijn gericht op de breedtesport. De binnensportaccommodaties zijn grotendeels in gemeentelijk beheer. · Het rapport Samen Scholen (IHP voor Dinkelland) is op 29 november 2011 door de gemeenteraad vastgesteld. Hierin is destijds de visie op onderwijshuisvesting vastgesteld.
Waar gaan we naar toe? (SOLL) · Ambities tot privatisering van binnensportaccommodaties worden in samenwerking met de initiatiefnemer onderzocht. · Het rapport Samen Scholen wordt actueel gehouden. · Voor de kern Denekamp wordt een onderwijshuisvestingsscenario uitgewerkt op basis van een denkrichting met twee locaties. · We beschikken over een (robuuste) sportstructuur waarin onze opgaven voor het sportvastgoed in samenhang met elkaar worden aangevlogen. |
Wat gaan we daarvoor doen
Maatschappelijke voorzieningen dragen bij aan ontmoeting en een gezonde leefstijl en bieden kansen om te participeren in de samenleving. We onderscheiden verschillende soorten vastgoed en geven daarbij de ambitie aan.
Op afstand zetten beheer binnensportaccommodaties
Een geprivatiseerde beheervorm van een sportaccommodatie kan ertoe leiden dat het voortbestaan, toegankelijkheid, gebruik, onderhoud en exploitatie van een voorziening beter geborgd is. Als er sprake is van een wens tot privatisering van een binnensportaccommodatie zal de gemeente dit een serieuze kans geven. Wij willen een robuuste sportstructuur realiseren, waarin wij de opgaven met betrekking tot binnensportaccommodaties in samenhang met elkaar uitvoeren. Wij willen onderzoeken in hoeverre wij het beheer en de exploitatie van binnensportaccommodaties op afstand kunnen zetten. Daarnaast gaan wij op zoek naar de mogelijkheden voor samenwerking in Noordoost Twente.
Maatschappelijke voorzieningen
Wij herkennen een trend dat maatschappelijke voorzieningen onder druk staan. De exploitatie en het beheer vormen een punt van aandacht. Wij zien draagvlak voor een clustering van maatschappelijke voorzieningen, zoals bijvoorbeeld de combinatie van onderwijsvoorzieningen met kulturhuzen. We geven ruimte aan initiatiefnemers om hiervoor plannen te ontwikkelen en denken proactief mee in onze kernen met betrekking tot dergelijke vraagstukken.
Onderwijshuisvesting Denekamp
Op grond van Samen Scholen 2030 dienen in de kern Denekamp voor twee gebouwen in 2021 vervangende nieuwbouw te worden gepleegd (De Zevenster en De Veldkamp). Op dit moment zijn er vier onderwijslocaties voor basisonderwijs in de kern Denekamp (De Zevenster, De Veldkamp, De Kingschool, Alexanderschool). Gezamenlijk met de schoolbesturen is invulling gegeven aan een denkrichting voor onderwijshuisvesting in Denekamp, waarbij nog twee locaties voor onderwijs overblijven. Deze denkrichting dient nader te worden uitgewerkt tot een scenario. Daarmee sluiten wij aan bij de demografische gegevens in de kern Denekamp, die aangeven dat er een krimp is van leerlingen.
Inspanning |
Resultaat |
Start |
Uitvoering Samen Scholen 2030 en uitvoering Scenariokeuze huisvesting basisonderwijs Denekamp
|
|
Gestart in 2019 |
Duurzame instandhouding maatschappelijke voorzieningen door verzelfstandiging Wij onderzoeken op initiatief van verenigingen samen de mogelijkheden van privatisering en gaan het gesprek aan daar waar wij kansen op verzelfstandiging zien. |
|
Gestart in 2019 |
Lokaal Sportakkoord Dinkelland Wij volgen de uitvoering van het lokaal sportakkoord in samenwerking met verenigingen en maatschappelijke partners.
|
Lokaal sportakkoord met uitvoeringskader (opgaven). Wij hanteren een pro-actieve houding bij de uitvoering van het sportakkoord. Wij geven de ingestelde werkgroepen ruimte om met adviezen te komen ten einde de doelen van het sportakkoord te behalen en blijven periodiek sturen op voortgang bij de uitvoering en besteding van aangetrokken middelen (uitvoeringsbudget). |
Gestart in 2019 |
Maatschappelijke veiligheid
Wat willen we bereiken
Versterken van de maatschappelijke veiligheid door de bewustwording en verantwoordelijkheid te vergroten
Waar stonden we aan het begin van de coalitieperiode? (IST)
· Op dit moment passen wij onze beleidskaders toe als toetsend instrumentarium.
Waar gaan we naar toe? (SOLL) · Wij hebben onze beleidskaders geëvalueerd, waarbij wij bewustwording en verantwoordelijkheid van maatschappelijke veiligheid centraal hebben gesteld. |
Wat gaan we daarvoor doen
Veiligheid en openbare orde zijn kerntaken van de overheid. De gemeente heeft hierin een belangrijke rol. Dinkelland behoort tot één van de veiligste gemeenten van Nederland met relatief weinig incidenten. Naast deze objectieve veiligheid is ook het gevoel van veiligheid van belang. De gemeente heeft oog voor het veiligheidsgevoel van de inwoners.
Veiligheid en openbare orde moeten niet primair vanuit beleid, regelgeving of handhaving worden bekeken, maar vanuit ons gezamenlijk beeld over hoe wij met elkaar willen omgaan in de openbare ruimte. Het gaat over het tot stand brengen van een sociaal veilig gevoel.
Vanuit deze context kijkt de gemeente Dinkelland naar de huidige beleidsvelden op het gebied van de APV, horecabeleid, reclamebeleid, parkeerbeleid en aanverwanten beleidsvelden. De doelstelling is om het perspectief te verleggen van een eenzijdige toepassing van beleid naar een integrale aanpak ten aanzien van bewustwording en verantwoordelijkheid over veiligheid.
Definitie Maatschappelijke Veiligheid
Maatschappelijke Veiligheid gaat over de beleving van veiligheid van onze inwoners wanneer zij verblijven in de openbare ruimte dan wel in aanraking komen met gebeurtenissen die het gevoel van veiligheid kunnen beïnvloeden. Een veiligheidsbeleid waarbij zowel wordt gekeken naar de harde kant van veiligheid als naar de zachte kant en waarbij door middel van kleine ingrepen de veiligheid van inwoners gewaarborgd wordt. Indien mogelijk wordt bij Maatschappelijke Veiligheid de samenwerking met de inwoners opgezocht.
Bij Maatschappelijke Veiligheid onderscheiden wij bij het begrip "veiligheid" de volgende categorieën:
- Impact op het gebied van privacy en beweegruimte (zoals handhaving, APV, openbare orde);
- Impact op gedrag en menselijk handelen (zoals evenementen, verkeer);
- Indirecte gevoelsbeïnvloeding (zoals reclame, intolerantie).
Naast de beschreven veranderopgaven zijn er verschillende andere vraagstukken aan de orde die onze aandacht behoeven. Zonder uitputtend te zijn herkennen wij opgaven binnen de volgende thema's:
- Problematieken rondom alcohol en drugs
- Horeca en vergunningen
- Toezicht openbare ruimte
- Handhaving openbare ruimte
- Ondermijning
- Verkeer (herkenbaarheid, uniformiteit)
- Reclame en welstand
- Verwarde personen
- Groeiende intolerantie maatschappij
Genoemde thema's geven een beeld van de reikwijdte van de actielijn maatschappelijke veiligheid. Op dit moment geven wij prioriteit aan de genoemde veranderopgaven. Gelijktijdig volgen wij de ontwikkeling rondom de beschreven thema's en formuleren indien nodig aanvullende veranderopgaven of inspanningen.
Inspanning |
Resultaat |
Start |
Opstellen en opvolgen strategische agenda Maatschappelijke Veiligheid met aandacht voor de thema's: ondermijning, alcohol en drugs (jeugd) en kwetsbare personen |
Strategische agenda | 2020 |
Opvolgen resultaten burgerpeiling "Corona - gezondheid - veiligheid" | Burgerpeiling | 2020 |
Aantrekkelijke woon- en leefomgeving - financieel
Financiële kaders Ambitie Aantrekkelijke woon- en leefomgeving
Aantrekkelijke woon- en leefomgeving | Bedragen × € 1.000 | t/m september 2020 | ||||
Actielijnen | Begroting 2019 | Werkelijk 2019 | Saldo 2019 | Begroting 2020 | Werkelijk 2020 | Saldo 2020 |
Wij houden het rapport Samen Scholen 2030 actueel. (Herkennen de behoefte om in elke kern een onderwijsvoorziening te houden) | 15 | 0 | 15 | 15 | 0 | 15 |
Werkbudget toekomstig bestendiger sport- onderwijsvastgoed | 60 | 1 | 59 | 59 | 0 | 59 |
Werkbudget realistisch bouwen en wonen | 40 | 2 | 38 | 38 | 10 | 28 |
Onderzoek vergunningparkeren Ootmarsum | 27 | 0 | 27 | 27 | 7 | 20 |
Project en procesgelden inbreiding voor uitbreiding * | 1.194 | 75 | 1.119 | 1.119 | 0 | 1.119 |
Stimuleringsregeling binnenstedelijke herontwikkeling * | 500 | 0 | 500 | 500 | 0 | 500 |
Project en procesgelden Maatschappelijk vastgoed in relatie tot demografie * | 821 | 86 | 735 | 735 | 676 | 59 |
Totaal Aantrekkelijke woon- en leefomgeving | 2.657 | 164 | 2.493 | 2.493 | 693 | 1.800 |
*Ambities 2018 toegevoegd aan deze financiële kaders. Werkelijk 2020 is inclusief verplichtingen.