2. Nota van aanbieding

Indeling jaarstukken

Indeling jaarstukken

Terug naar navigatie - Indeling jaarstukken

Het college biedt hierbij de jaarstukken 2021 ter vaststelling aan de gemeenteraad aan. Met de aanbieding van de jaarstukken legt het college verantwoording af over het gevoerde beleid en beheer in 2021. Uitgangspunt hiervoor is het leveren van een gedegen kwaliteit waarbij het verkrijgen van een goedkeurende verklaring, ook voor de rechtmatigheid, een voorwaarde is. 

 

Indeling jaarstukken

De in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) provincies en gemeenten genoemde jaarstukken bestaan uit: 

 

De jaarstukken zijn het sluitstuk van de Planning & Control-cyclus. In het eerste gedeelte, het jaarverslag, staat het gevoerde beleid centraal. In het jaarverslag wordt de indeling van de begroting 2021 gevolgd en wordt de realisatie van de doelstellingen uit de ambitiebegroting en basisbegroting  nader beschouwd.  In het tweede gedeelte, de jaarrekening, worden de cijfers gepresenteerd. 

Resultaat en analyse

Resultaat

Terug naar navigatie - Resultaat

Verloop resultaten producten Planning & Control op begrotingsbasis 2021

Verloop resultaten producten Planning & Control op begrotingsbasis 2021
P&C cyclus 2021 (Bedragen x € 1.000)
Saldo primitieve begroting (overschot) 7
Saldo 1e programmajournaal (overschot) 603
Saldo 2e programmajournaal (overschot) 3.900
Saldo septembercirculaire algemene uitkering (overschot) 276
Saldo 2020 op begrotingsbasis (overschot) ten gunste van de algemene reserve 4.786

Verloop begroting 2021 versus rekening 2021

Naast de specifieke verantwoording, zoals u die in het vervolg van deze jaarrekening zult aantreffen gaan wij in dit algemene deel in hoofdlijnen in op de financiële uitkomsten. Onderstaand een opbouw van het uiteindelijke resultaat, zowel vóór bestemming als na bestemming.

(Bedragen x € 1.000) Raming 2021 vóór wijziging Raming 2021 na wijziging Realisatie 2021
Baten 61.110 70.024 70.804
Lasten -62.352 -76.537 -70.189
Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten -1.242 -6.513 615
Onttrekking aan reserves 2.105 8.560 3.805
Toevoeging aan reserves -863 -2.047 -2.124
Het gerealiseerde resultaat 0 0 2.297

Analyse

Terug naar navigatie - Analyse

Analyse verschillen reserves

Onder de programma’s en in de staat van reserves (en voorzieningen) wordt uitvoerig ingegaan op de verschillende mutaties betreffende de reserves (en voorzieningen). Ook wordt verderop in deze nota van aanbieding nog een nadere toelichting gegeven op het (ontstaan van het) totaal van onze reserves (en voorzieningen). Voor een verklaring van het resultaat voor bestemming (dus zonder de onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves) in relatie tot het resultaat na bestemming wordt ook hier even kort stilgestaan bij de verschillen tussen de raming en de realisatie betreffende de onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves.

 

De lagere onttrekking aan de reserves heeft hoofdzakelijk betrekking op  het vaststellen  van lagere verliesvoorzieningen binnen de grondexploitatie.  De hogere toevoegingen aan de reserves heeft hoofdzakelijk betrekking op winstnemingen binnen de grondexploitaties. Tevens zijn er lagere onttrekkingen aan de reserves welke te maken hebben met werkzaamheden die in 2021 niet of niet volledig zijn uitgevoerd en in 2022 verder worden opgepakt. Zie hiervoor ook het voorstel met betrekking tot budgetoverheveling.

 

Analyse uitkomsten op hoofdlijnen

Hierna wordt ter verklaring van het voordelig resultaat (na bestemming) een analyse op hoofdlijnen gegeven. Vergeleken zijn de werkelijke baten en lasten met de ramingen na verwerkte begrotingswijzigingen. Het overzicht is als volgt:

omschrijving voordeel nadeel
(Bedragen x € 1.000)
Programma ambitiedeel
Kanaal Almelo-Nordhorn 30
Programma basisdeel
Voorziening pensioenen wethouders 326
Radboudzalen 206
Algemene uitkering 242
Stelpost corona 153
Taakmutaties algemene uitkering 711
Afstoten gemeentelijk vastgoed 34
Organisatieondersteuning 53
Onroerende zaakbelasting 34
Rijbewijzen 48
Integrale veiligheid 53
Wegen 65
Toeristenbelasting 60
Forensenbelasting 32
Huisvesting bijzonder basisonderwijs 41
Leerlingenvervoer 58
Subsidies, beleid en uitvoering m.b.t sport 28
Gemeentelijke binnensportaccommodaties en zwembaden 165
Wet inburgering 49
Minimabeleid 35
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 64
Huishoudelijke ondersteuning 21
TONK 29
Sociale werkvoorziening 143
Wmo beleid en uitv.Maatwerkdienstverlening 18+ 69
Wmo ondersteuning individueel 150
Beleid en uitvoering Samenkracht en burgerparticipatie 25
Vluchtelingen 35
Bijstandsuitkeringen 235
Hulpmiddelen 27
Eigen bijdrage/abonnementstarief Wmo 46
Wmo ondersteuning groep 52
Jeugdzorg 340
Bestemmingsplanwijzigingen 80
Omgevingsvergunningen 167
Toezicht/handhaving bouwen en slopen 92
Nabetaling grondverwerving 50
Overige mee- en tegenvallers 175
Totaal 3.260 963

Zoals uit het overzicht blijkt wordt het voordelige resultaat over het jaar 2021 ten bedrage van €2.297.000 (€3.260.000 minus €963.000) voor het overgrote deel veroorzaakt door voorzieningen pensioenen wethouders (€326.000), verkoop radboudzalen (€206.000), algemene uitkering (€242.000), stelpost corona (€153.000), taakmutaties algemene uitkering (€711.000), stelpost corona (€153.000), gemeentelijke binnensportaccommodaties en zwembaden (€172.000) en omgevingsvergunningen (€167.000). Nadelen worden onder andere veroorzaakt door het sociaal domein (€202.000).  De overige verschillen betreffen veelal afwijkingen die betrekking hebben op de reguliere taken. Deze worden nader verklaard en toegelicht in het jaarverslag en de toelichting op de jaarrekening onder de programma’s.

 

Uit bovenstaand overzicht blijkt dus dat de jaarrekening 2021 met een positief saldo van €2.297.000 is afgesloten. Dit positieve saldo is ontstaan omdat budgetten in 2021 niet volledig zijn aangewend. Voor een bedrag van €394.000 wordt dit positieve saldo veroorzaakt doordat budgetten niet zijn aangewend in 2021. We stellen voor deze budgetten over te hevelen naar 2022.

Over te hevelen budgetten 2021
t.l.v. t.l.v. alg.
(Bedragen x € 1.000) Totaal reserves middelen
Budget uitvoering Pilot POH Jeugd GGZ 106 106 0
Kanaal Almelo Nordhorn 58 28 30
Interventieplan sociaal domein 298 298 0
Pilot Wijk GGD 71 71 0
Stimuleringsfonds sociaal domein 52 52 0
Energiemonitoring 8 8 0
Kansrijke start 19 4 15
Centrumplan (Be)leefbaar centrum Ootmarsum 115 115 0
Versterken toeristische voorzieningen 154 154 0
Aanwenden grensoverschrijdende samenwerkingen 90 90 0
Agro en food sector stimuleren om innovatief te stimuleren 15 15 0
Toekomstgerichte erven (buitengebied) 10 10 0
Lokaal steunfonds ondernemer 69 69 0
Tijdelijke maatregelen beleid PFAS 12 12
We actualiseren de gemeentelijke cultuurvisie 46 46 0
Doorontwikkeling proces MijnDorp2030 Dinkelland 28 28 0
Sterke bedrijvigheid 10 10 0
Twents blokje om fase 2 5 5 0
Procesgeld ondersteuning via menselijke "toolkit" 52 52 0
Faciliteiten en communicatie MijnDinkelland2030 10 10 0
Procesgeld kernen Mijn Dinkelland 2030 38 38 0
Uitvoeringsplan duurzaamheid gemeentelijke gebouwen 24 24 0
Duurzame energietransitie 1.482 1.482 0
Maatschappelijk vastgoed irt demografie 572 572 0
Inbreiding voor uitbreiding 570 570 0
Stimuleringsregeling binnenstedelijke herontwikkeling 400 400 0
Volkshuisvesting Rijks en provinciale middelen 268 268 0
Onderzoek overrijdbaarheid Nicolaasplein 18 18 0
NOT energieloket 3,0 21 21 0
Stimuleringsregeling energietransitie 39 39 0
Special olympics nationale spelen (SONS) 28 28 0
Uitvoeringsplan KOG 416 416 0
Leader 170 170 0
Werkbudget realistisch bouwen en wonen 13 13
Verhoging taalniveau statushouders 62 62
Uitvoering lokaal sportakkoord 8 8
Inkoop duurzame energie voor onze gebouwen 7 7 0
Onderzoeken mogelijkheden ‘stagemakelaar’/hub 9 9 0
Juridische ondersteuning 92 92
Nieuwe wet inburgering 49 49
We houden het rapport Samen Scholen 2030 actueel 15 15
Werkbudg toekomstig bestendig sport- onderwijsvastgoed 1 1
Historisch archief voormalig gemeente Ootmarsum 60 60 0
Communicatiebudget 1 1
Heroriëntatie ondernemers (corona) 9 9 0
Ijslands Preventiemodel 97 97
Stelpost Corona (restant jaarverantwoording 2020) 371 371 0
Te storten in reserve verplichtingen voorgaande jaren 6.068 5.674 394

Na deze storting in de reserve bedraagt het positieve saldo €1.903.000 (€2.297.000 minus €394.000). Voordat dit volledige positieve saldo wordt gestort in de algemene reserve worden 6 specifieke resultaatbestemmingen voorgesteld. Hierover is door de raad nog geen besluit genomen. Het gaat hierbij om de volgende mutaties:

Bestemming resultaat 2021
(Bedragen x € 1.000)
Omschrijving Totaal
1 Uitvoeringsplan sociaal domein 120
2 Mantelzorgbeleid (december circulaire) 50
3 Ijslands Preventie Model 239
4 Inburgering (december circulaire) 17
5 Stelpost corona 179
6 Taakstelling uitvoeringsplan sociaal domein -35
Totale mutatie te bestemmen resultaat 570

Algemene toelichting.

Het kabinet heeft voor het jaar 2021 € 613 miljoen beschikbaar gesteld voor acute problematiek in de jeugdzorg.  Rondom de € 613 miljoen zijn bestuurlijke afspraken gemaakt tussen het Rijk en VNG . Deze € 613 miljoen is opgenomen in de mei circulaire 2021 en daarna in het tweede programmajournaal 2021  toegevoegd  aan de begroting 2021 van de gemeente Dinkelland. Het gaat hier om een incidenteel bedrag van € 406.000 waarvoor en stelpost is geraamd in afwachting van te ontwikkelen beleid. In de septembercirculaire 2021 is er nogmaals een extra bedrag aan gemeenten beschikbaar gesteld voor de problematiek binnen de jeugdzorg. Voor de gemeente Dinkelland betrof dit een eenmalige aanvulling van € 50.000 waarvoor eveneens een stelpost is opgenomen in afwachting van te ontwikkelen beleid. In de loop van het jaar 2021 is aangeven dat deze stelpost wordt betrokken bij de budgetoverheveling en de resultaatbestemming ter dekking va de volgende posten:

Budgetoverheveling IJslandsmodel €97.000

Resultaatbestemming IJslandsmodel € 239.000

Resultaatbestemming uitvoeringsplan sociaal domein € 120.000

 

Tot slot hebben we in de decembercirculaire 2021 nog extra middelen ontvangen in het kader van extra Coronacompensatie (zie afzonderlijk hoofdstuk Corona) maar ook voor twee specifieke zaken die we gezien het late tijdstip van verschijnen van de circulaire niet meer konden verwerken in de (bijgestelde) begroting en dus moeten betrekken bij de resultaatbestemming. Het betreft hier de volgende twee zaken waarvoor we extra geld hebben ontvangen van de het Rijk (feitelijk betreft het hier taakmutaties)

Mantelzorgbeleid € 50.000

Inburgering € 17.000

 

Toelichting op de onderdelen uit de resultaatbestemming  

 

1)  Uitvoeringsplan sociaal domein

Om de maatregelen en projecten uit het uitvoeringsplan sociaal domein ook in het jaar 2022 te kunnen uitvoeren is een aanvullend incidenteel bedrag benodigd van €120.000. Dekking van dit aanvullende bedrag kan worden gevonden in de extra middelen voor jeugdzorg die we in het jaar 2021 hebben ontvangen en hebben verantwoord in het 2e programmajournaal 2021.

 

2) Mantelzorgbeleid (decembercirculaire)

Vanuit het programma Langer Thuis werkt het ministerie van VWS samen met partijen in het veld aan betere zorg en ondersteuning voor ouderen thuis. Mantelzorgers spelen daar een cruciale rol bij. In Nederland zijn 5 miljoen mantelzorgers die het vanzelfsprekend vinden om voor hun naaste te zorgen en het is belangrijk dat zij de zorg voor hun naasten kunnen volhouden. Voor het aanvragen van zorg en ondersteuning ervaren mantelzorgers problemen in de toegang ervan: er is grote onbekendheid bij hen over bestaande regelingen en zij ervaren administratieve rompslomp bij aanvragen. Vaak wordt door instanties die verantwoordelijk zijn voor een regeling (zoals de gemeente of de woningcorporatie) gevraagd om een bewijs van mantelzorg (“mantelzorgverklaring”). Het ministerie van VWS faciliteert via een eerste tranche in totaal 44 gemeenten via een decentralisatie-uitkering om de toegang tot lokale regelingen voor mantelzorgers te vereenvoudigen en de regellast voor mantelzorgers bij de aanvraag van deze voorzieningen te verminderen. In totaal is in 2021 een bedrag van € 2 miljoen beschikbaar. Over de tweede tranche volgt meer informatie in een latere circulaire.

 

3) Ijslands Preventie Model

Eind 2021 is besloten voor een periode van 4 jaar deel te nemen aan het Ijslands Model.  Dit Model betreft een bewezen preventieve aanpak om het middelengebruik onder jongeren te verminderen . De aangedragen resultaatbestemming betreft nagenoeg de gehele dekking van de kosten van het vier jarige project.  

 

4) Inburgering (decembercirculaire)

Aan de integratie-uitkering Inburgering wordt voor 2021 € 6.008.000 toegevoegd voor de kosten die gemeenten maken voor informatievoorziening in voorbereiding op het nieuwe inburgeringsstelsel. Voor de gemeente Dinkelland een incidenteel bedrag van € 17.000. 

 

5) Stelpost Corona

Zoals in de inleiding onder het deel Corona is aangegeven resteert er over het jaar 2021 een bedrag van € 551.000 van de stelpost corona compensatie. Een deel van deze resterende stelpost is geraamd als budget en hevelen we dus over via de budgetoverheveling € 371.000) en een deel komt uit de decembercirculaire (€ 179.000) en betrekken we bij de resultaatbestemming.  Het totaal van de resterende stelpost corona blijft dus beschikbaar voor het jaar 2022 in afwachting van meer duidelijkheid / te ontwikkelen beleid. Dit vooral gezien de gedachte dat veel van de gevolgen van Corona pandemie in de loop van het jaar 2022 (wellicht zelfs 2023) echt zichtbaar en duidelijk worden.

 

6) Taakstelling  uitvoeringsplan sociaal domein ten laste van weerstandsvermogen
De totale besparingsopdracht uitvoeringsplan sociaal domein bedroeg voor het jaar 2021  oorspronkelijk € 557.000.  Een deel van de openstaande besparingsopdracht uitvoeringsplan van € 35.000  is niet behaald in het jaar 2021.  Zoals eerder aangegeven, zijn als gevolg van corona een aantal projecten vertraagd en/of op een alternatieve wijze uitgevoerd. Dit heeft een nadelig effect op het kunnen realiseren van de besparingsopdracht.  Financieel gezien hebben we rekening gehouden met faseringsverschillen in het behalen van de beoogde besparing binnen het sociaal domein. Hiervoor hebben we extra weerstandsvermogen gereserveerd. De openstaande besparingsopdracht van €35.000 wordt via resultaatbestemming bij deze jaarstukken 2021 ten laste van dit extra weerstandsvermogen gebracht. Hierna resteert nog een bedrag aan extra weerstandsvermogen sociaal domein van € 304.000.


 
Samenvatting

Na besluit van de raad worden voorgenoemde bedragen gedoteerd aan de de reserve incidenteel beschikbare algemene middelen. Het positieve saldo bedraagt dan €1.333.000 (€1.903.000 minus €570.000) en wordt conform bestendige gedragslijn gedoteerd aan de algemene reserve. In de perspectiefnota komen wij terug op de actuele stand van de reserves en het eventueel vrij te besteden bedrag in de reserves. Dit alles rekening houdend met de benodigde weerstandscapaciteit.

Reserves en voorzieningen

Reserves en voorzieningen

Terug naar navigatie - Reserves en voorzieningen

In samenvattende vorm geven wij onderstaand een overzicht van de mutaties in de reserves en voorzieningen.

Saldo 1-1-2021 Saldo 31-12-2021 Mutatie
(Bedragen x € 1.000)
Algemene reserve 7.707 8.855 1.148
Bestemmingsreserves 30.927 32.885 1.957
Totaal reserves 38.634 41.739 3.105
Voorzieningen algemeen 7.300 7.116 -184
Totaal voorzieningen 7.300 7.116 -184
ALGEHEEL TOTAAL 45.934 48.855 2.922

De toename van de reserves en voorzieningen voor een bedrag van €2.922.000 wordt deels veroorzaakt door de het resultaat over 2020 voor een bedrag van €644.000, door resultaatnemingen van de begroting en de tussentijdse rapportages voor een bedrag van €4.786.000 en de incidentele vrijval stelpost corona voor een bedrag van €958.000. Winst- en verliesnemingen alsmede de mutatie op het vormen van verliesvoorzieningen binnen het grondbedrijf hebben geleid tot een dotatie van €900.000.  Ter dekking van de ambitiebegroting is een bedrag onttrokken van €1.793.000. Verdere onttrekkingen zijn o.a. voor onderhoud gebouwen €127.000, bijdrage Agenda van Twente €198.000, Uitvoeringsplan KOG € 149.000, afschrijvingen majeure projecten € 209.000 en ter dekking van corona €465.000.

 

De vermeerdering van de voorzieningen hebben vooral betrekking op het exploitatieoverschot riolering van € 505.000.  Verminderingen op de voorzieningen hebben vooral betrekking op de voorziening groot onderhoud Dorper Esch voor een bedrag van € 673.000. Voor een bedrag van €5.727.000 werd er nog geen beroep gedaan op de reserves (zie budgetoverheveling). 



In de toelichting op de jaarrekening is een overzicht van alle mutaties van reserves en voorzieningen opgenomen, met daaraan toegevoegd een overzicht van alle mutaties per reserve en voorziening. Verder verwijzen wij tevens naar de paragraaf weerstandsvermogen. Voor de volledigheid moet worden opgemerkt dat in bovenstaande opstelling van de reserves en voorzieningen (nog) geen rekening is gehouden met de voorgestelde toevoegingen op grond van de resultaatbestemming 2021.

Financiële positie en resultaatbestemming

Financiële positie en resultaatbestemming

Terug naar navigatie - Financiële positie en resultaatbestemming

Beoordeling financiële positie

Bij het beoordelen van de financiële positie dienen wij ook naar financiële vooruitzichten, met daarin opgenomen een weging van de risico's van de gemeente, te kijken. Verder is de reservepositie evenals de aanwendbaarheid daarvan van belang en speelt de hoogte en (onbenutte) belastingcapaciteit een belangrijke rol. De beoordeling op deze plek houden wij beperkt omdat ook in de separaat aan de orde zijnde meerjarenbegroting 2022-2025 wordt ingegaan op de vooruitzichten voor 2022 e.v.

 

De jaarrekening kan met een batig saldo (voor bestemming) worden afgesloten. Zoals ook uit de rechtmatigheidsverklaring van de accountant blijkt zijn de begrotingsposten niet substantieel en ontoelaatbaar overschreden. Zoals elk jaar is het vooral de onderuitputting op rente en afschrijving van uitgestelde investeringen geweest die een belangrijk aandeel heeft gehad in dit resultaat. Onderuitputting is in feite incidenteel omdat de niet uitgevoerde investeringen in volgende jaren toch op ons afkomen.

 

Bestemming resultaat

De rekening kende in eerste instantie een positief saldo na bestemming van €2.297.000. Het positieve eindresultaat na besluit van de raad bedraagt €1.333.000. Dit positieve eindresultaat is een resultante van de in deze nota van aanbieding genoemde voorstellen.  Daarnaast stellen wij uw raad voor om dit als volgt te bestemmen:

  1. toevoeging reserve verplichtingen voorgaand dienstjaar €394.000;
  2. toevoeging reserve incidenteel beschikbare algemene middelen €570.000

 

Uiteindelijk blijft het hiervoor genoemde positief resultaat over van €1.333.000. Conform bestaand beleid wordt dit bedrag gedoteerd aan de algemene reserve.